Misja firmy: dlaczego bez niej nie rozwiniesz biznesu?
Prowadzę swój biznes, bo… Jeśli jedyna odpowiedź, jaka przychodzi Ci do głowy, to „bo chcę zarabiać”, to niedobrze. Oczywiście to zupełnie normalne, że pragniesz zysków (w końcu prowadzenie firmy pro publico bono byłoby jak wolontariat), ale najprawdziwsza motywacja powinna być głębsza. W największym skrócie: chodzi o to, co Ty poprzez swoją działalność dasz światu, a nie o to, co sam zyskasz. Jak odnaleźć misję przedsiębiorstwa? Jak stworzyć misję firmy i jak ją napisać? Oto nasze wskazówki!
Czy wiesz, dlaczego to robisz? Definicja misji
Definicję misji firmy można wyciągnąć dzięki analizie motywacji istnienia firmy. Jak twierdzi Simon Sinek, motywację można rozpatrywać na trzech poziomach: co, jak i dlaczego. Co oferuje Twoja marka? W jaki sposób to robi? Dlaczego – jaki jest Wasz powód istnienia? Właśnie to ostatnie pytanie jest najważniejsze i stanowi sedno misji firmy. Misja firmy to zwykle zdanie bądź dwa o Twojej firmie, które odpowiadają właśnie na to pytanie: dlaczego robicie to, co robicie?
Misja firmy to zwykle zdanie bądź dwa o Twojej firmie, które odpowiadają właśnie na to pytanie: dlaczego robicie to, co robicie?
Przykłady misji firmy
To, czym jest misja firmy, nadal jawi Ci się jak przez mgłę? Wcale mnie to nie dziwi. Najlepiej uczyć się na przykładach, dlatego łap kilka (często przytaczanych) misji, które pomogą Ci lepiej uchwycić, jak powinna być sformułowana misja firmy. Z racji środowiska, w którym pracuję, wręcz nie wypada mi nie przytoczyć misji Google’a:
„Misją Google jest uporządkowanie światowych zasobów informacji, tak by były powszechnie dostępne i użyteczne”.
Co my tu mamy? Google komunikuje, do czego dąży, w jakim celu to robi i komu ma to przynieść korzyść. Misja Twojej firmy może jednak być nieco krótsza, jak w Lego:
„Misją Grupy LEGO jest inspirowanie i rozwijanie budowniczych jutra”.
Grupa Volvo definiuje swoją misję jako
„Tworzenie dobrobytu dzięki rozwiązaniom transportowym i infrastrukturalnym”,
a Allegro
„Budowanie najlepszego doświadczenia zakupowego dla klientów i świetnych warunków prowadzenia biznesu dla sprzedawców”.
Każda przytoczona tu misja firmy opisuje, co motywuje dane przedsiębiorstwo do działania. Zdarzają się też bardziej opisowe misje. Rozbudowany komunikat to więcej miejsca na super precyzyjne wyrażenie swojego „dlaczego”, ale jednozdaniowe misje są mocniejsze, głębiej zapadają w pamięć i tym samym bardziej rezonują z odbiorcami.
Jaka jest różnica między wizją a misją firmy?
Jeśli kiedykolwiek słyszałeś o koncepcji misji firmy, prawdopodobnie obiła Ci się ona o uszy łącznie z hasłem „wizja”, a bardzo prawdopodobne, że także „wartości”. O co chodzi? O wszystkich trzech pojęciach – misji, wizji i wartościach – mówi się zwykle łącznie, bo są one ze sobą mocno związane. Można je traktować jako element strategii marketingowej firmy albo wstęp do niej, czyli pierwsze założenia, które niezbędne są do tego, by dalej budować strategię. Czym różnią się te pojęcia od siebie?
Wizja firmy a misja
W wizji firmy chodzi bardziej o wyobrażenie przyszłości. Dochodzi tu do głosu więcej życzeniowego myślenia, jest więcej przestrzeni na ukierunkowanie firmy na przyszłość. Określając wizję, należy odpowiedzieć sobie na pytanie, jak chcemy, żeby firma wyglądała w określonej perspektywie czasu – np. za rok, za pięć lat. Jacy chcemy być? W jaki sposób będziemy dochodzić do tego miejsca, w którym chcemy być za X lat? W wizji uwidacznia się zatem rozwój w czasie. Mówi ona o dynamice, procesie, rozwoju, zmianie, podczas gdy misja jest statyczna i co do zasady niezmienna (zmiana misji firmy jest dopuszczalna, ale zdarza się rzadko).
Wartości firmy
Wartości to takie cegiełki, które budują tożsamość Twojej marki. Są przekonaniami wyznaczającymi sposób postępowania firmy. Za pomocą skrupulatnie przemyślanego zestawu wartości firma komunikuje swojemu otoczeniu, co jest dla niej ważne i dlaczego prowadzi swój biznes w taki, a nie inny sposób. Wartości te ważne są także dla pracowników. Pomagają zrozumieć firmę, utożsamić się z nią i w sposób bardziej spójny reprezentować firmę na zewnątrz.
Jakie są przykłady wartości firmy? Niech zaprezentują nam się wartości marki maxroy!:
1. ZAANGAŻOWANIE | WSPÓŁPRACA | ZAUFANIE
2. AUTENTYCZNOŚĆ | WIARYGODNOŚĆ | ELASTYCZNOŚĆ
3. JAKOŚĆ | SKUTECZNOŚĆ | PROFESJONALIZM
4. ANALIZA DANYCH | KREATYWNOŚĆ
5. POZYTYWNA ENERGIA| SKUPIENIE NA CELU
Skąd wiemy, że działania marki maxroy napędzają właśnie takie wartości? Zapytaliśmy o to… samych siebie! Przy określaniu wartości nie chodzi bowiem o to, by wybrać pewien repertuar arbitralnie, życzeniowo i narzucić go organizacji odgórnie. Aby wykonać to trudne bądź co bądź zadanie, należy wsłuchać się w to, co „w duszy gra” pracownikom, zaobserwować, jakie tendencje zauważalne są w dłuższej perspektywie w sposobie pracy i wyciągnąć z tego najbardziej powtarzalne cechy.
Jakie są zależności między misją, wizją a wartościami firmy?
Czas na ultra syntetyczne usytuowanie tych składników względem siebie.
Misja jest o tym, co robi firma.
Wartości są o tym, w jaki sposób firma to robi.
Wizja jest o tym, dokąd zmierza firma.
Misja firmy a jej strategia działania
Jak misję firmy osadzić w kontekście strategii? Przede wszystkim strategia jest konceptem o wiele szerszym i nadrzędnym wobec misji. Strategia jest planem działania w osiągnięciu wybranego celu. Mówi o tym, jak przedsiębiorstwo zamierza dążyć do realizacji swoich misji oraz wizji. Jak więc widać, misja, wizja firmy (wartości także) trzeba odkryć i spisać wcześniej, by na ich bazie rozpisać strategię. Więcej na temat strategii przeczytasz w artykułach Wojtka: o celach strategicznych firmy oraz o tym, ile się traci, prowadząc firmę bez strategii marketingowej.
Antymisja firmy – o co chodzi?
Czasami łatwiej jest powiedzieć nam czego na pewno nie chcemy, niż określić, czego pragniemy. Misję firmy można więc opracować poprzez zaprzeczenie, definicję negatywną. Kim nie jesteśmy i na pewno nie chcemy być? Czego nie robimy i nie będziemy robić? Dla kogo nie są przeznaczone nasze działania? Rozszerzając ten repertuar o dodatkowe pytania można pomóc sobie także w spisaniu wartości oraz wizji firmy. Przykłady negatywne wystarczy tylko zestawić z ich opozycjami i gotowe!
Dlaczego firmy potrzebują deklaracji misji?
Wróćmy do naszego głównego zagadnienia. Argumentów za potrzebą deklaracji misji jest mnóstwo i można je podzielić ze względu na różne grupy, które coś zyskują dzięki określeniu misji firmy.
- Motywowanie i scalanie pracowników. Dzięki temu, że nasza misja jest spisana, możemy zawsze do niej wrócić, odwołać się do niej, przypomnieć sobie, dlaczego istniejemy. Każdy nowy członek zespołu może dzięki misji od razu zrozumieć jej sens w dokładnie taki sam sposób, w jaki rozumie ją dotychczasowy skład firmy.
- Budowanie bardziej jednolitego zespołu. Skoro już mowa o nowych pracownikach, jasno zdefiniowana misja firmy pomaga przyciągać do naszego zespołu dobrze dopasowanych nowych pracowników. Co to znaczy, „dobrze dopasowanych”? Jeśli firma kieruje się w swoich działaniach jakością i zaangażowaniem, to z mniejszym prawdopodobieństwem przyciągnie osoby (mówiąc eufemistycznie) migające się od pracy i szukające ciepłej posadki, na której można po prostu trwać. Jeśli firma deklaruje, że bliska jest jej elastyczność i pozytywna energia, to będzie przyciągać do siebie np. młodszych kandydatów, którzy nie chcą być przywiązani do konkretnego biurka pod konkretnym biurowym adresem od 8. do 16.
- Przyciąganie lepiej dopasowanych kontrahentów. Pracownicy to jedno, klienci drugie. Z usług firmy z określoną misją chętniej będą korzystać klienci, którzy czują podobny vibe. Mało tego – misja pomaga budować wręcz tak lojalną społeczność wokół siebie, że będzie ona w stanie stawać w obronie marki w kryzysowych dla niej momentach. Oczywiście jest to pewne uproszczenie, bo zbudować lojalnej społeczności nie można na samej misji, ale jej określenie jest ważnym krokiem milowym na tej drodze.
- Odróżnienie się na tle konkurencji. Najwierniejszych społeczności nie mają marki, które są miałkie, nijakie, podobne do dziesiątek innych. Misja opisuje cel naszej firmy, jej najprawdziwsze, najgłębsze „dlaczego”. Pamiętasz, jak pisałam na początku, że chęć zarabiania nie może być główną motywacją do prowadzenia biznesu? Gdyby misją firmy było przynoszenie jak największych zysków, nie wyróżniałaby się na tle konkurencji w żaden sposób. Dlatego misja firmy musi być głębsza, unikatowa.
- Stałość bez względu na zmieniające się warunki zewnętrze. Gdy myślę o tej zalecie, czy może argumencie na rzecz posiadania własnej misji, przychodzi mi na myśl (nieco wyświechtane, fakt) porównanie do okrętu na morzu. Kiedy morze jest spokojne, a pogoda stabilna, płynie się łatwo. Ale zmienność wpisana jest w warunki na wodzie, dlatego załoga statku musi umieć reagować na nagłe sztormy czy dłuższe załamania pogody. Jeśli okręt ma sprawne narzędzia nawigacyjne, mimo sztormu utrzyma obrany kurs. I tak samo jest z firmą. Misją Twojej firmy jest właśnie ta nawigacja. Nawet jeśli nadejdzie kryzys, misja przedsiębiorstwa zawsze będzie bezpieczną przystanią, do której można zacumować, by nie stracić pierwotnego kursu firmy.
Czy jest sens tworzyć misję firmy?
Jeśli jesteś małą marką, możesz mieć wątpliwości, czy to, co czego dąży firma, w Twoim przypadku powinno przybrać formę misji. Patrząc po przywołanych przykładach, można odnieść wrażenie, że misja to must have wyłącznie największych rynkowych graczy. Poza tym możesz mieć wrażenie, że Twój własny biznes nijak się ma do tak górnolotnych sformułowań, jakimi określa się choćby Apple. Swego czasu ich misja brzmiała:
„Apple projektuje komputery Mac, najlepsze komputery osobiste na świecie, wraz z OS X, iLife, iWork i profesjonalnym oprogramowaniem. Apple przewodzi cyfrowej rewolucji muzycznej dzięki swoim iPodom i sklepowi internetowemu iTunes. Apple odkrył na nowo telefon komórkowy dzięki rewolucyjnemu iPhone’owi i App Store oraz definiuje przyszłość mobilnych multimediów i urządzeń komputerowych z iPadem”.
Cyfrowa rewolucja? Najlepsze na świecie? Definiowanie przyszłości? A Twoja marka jest, jakby to powiedzieć… przyziemna? Pewnie, nie każda firma może (i nie powinna!) być taka bombastyczna. A co, jeśli Ci powiem, że dzisiaj misja firmy Apple wygląda już inaczej i jest całkiem normalna? Oto ona: „Dostarczanie klientom najlepszych wrażeń dzięki innowacyjnemu sprzętowi, oprogramowaniu i usługom”.
A zatem czy jest sens tworzyć misję firmy? Tak, bo dzięki niej wiesz, kim jesteś i trzymasz się tej tożsamości przez cały czas trwania. A jeśli do tego masz zdefiniowaną wizję, przez cały czas rozwoju wiesz, dokąd idziesz. Unikasz rozproszenia, skakania z jednego biznesowego kwiatka na drugi i rozmycia swojej marki w oczach odbiorców.
Czytaj także: 10 najczęściej popełnianych błędów w strategiach marketingowych firm oraz Strategia marketingowa dla MŚP: czy jest potrzebna?.
Jak napisać misję firmy?
No dobrze, to wszystko łatwo powiedzieć – „jasno określona misja”, „im prościej, tym lepiej”. Jak zatem zabrać się do spisywania misji, żeby zadanie Cię nie przerosło?
Zacznij od ogółu: metoda 5x WHY
Zacznijmy od grafiki:
Jak pamiętasz, sednem misji jest odkrycie najprawdziwszego „dlaczego” Twojej firmy. Fajną i prostą techniką dochodzenia do tej prawdy, jest zadawanie sobie pytania… bingo! Chodzi właśnie o „dlaczego?”! Czytasz dalej z co najmniej lekką konsternacją? Spokojnie, zaraz wszystko zrozumiesz. Chodzi po prostu o to, by zapisać sobie odpowiedź na pytanie „dlaczego istnieje moja firma, co chcę za jej sprawą osiągać?”, a następnie pogłębiać tę odpowiedź kolejnymi „dlaczego”. Jest to działanie zgodnie z konceptem 5 whys autorstwa Sakichi Toyody. Wprawdzie założeniem metody jest dochodzenie do podstawowych przyczyn problemów i pierwotnie funkcjonowała wewnątrz korporacji Toyota, ale dziś jest chętnie wykorzystywanym elementem filozofii biznesowej Kaizen.
Przykład zastosowania 5x WHY podczas odkrywania swojego „dlaczego”? Proszę bardzo, załóżmy, że chodzi o firmę szyjącą odzież z dobrej jakości tkanin.
- Dlaczego prowadzę swój biznes?
- Bo chcę, żeby więcej ludzi nosiło wysokiej jakości ubrania.
- Dlaczego?
- Bo takie ubrania to zrównoważona moda, a przez zrównoważoną modę chcę chronić środowisko.
- Dlaczego?
- Bo tylko taka moda przetrwa próbę czasu. Zmiany klimatyczne wymuszą odejście od szybkiej mody. Chcę się utrzymać w branży, jednocześnie nie narażając się na niechęć odbiorców, bo „produkuję ubrania, a świat jest nimi przesycony i zaśmiecony”.
Tu można by uznać, że mam nasze „dlaczego”. Czy jednak na pewno? Czy chęć utrzymania się w branży fashion i potrzeba dostosowania się do zmian rynkowych to wystarczający powód istnienia i wyróżnik marki? Tu trzeba drążyć dalej.
- Dlaczego chcę się utrzymać w branży i mieć przychylność odbiorców?
- Bo wierzę, że można być modnym, ale dbać o środowisko. Bo nie umiem pracować wbrew sobie i swoim ideom. Muszę być autentyczny!
Oho, tu już wypływają na wierzch głębsze przekonania i wartości, którymi marka chce się kierować w biznesie. Jesteśmy na dobrej drodze.
Co jeszcze przyda się w określeniu misji?
Żeby napisać misję w 1-2 zdaniach, potrzebujesz wynotować też:
- czym się zajmujesz – główne zajęcie firmy,
- jakie wartości Ci przyświecają,
- dla kogo robisz to, co robisz,
- w jakie słowa możesz to wszystko ubrać, żeby przez Twoją misję przebijała pasja.
Zobacz, jak to może wyglądać w praktyce.
Misją firmy XYZ jest zwiększanie dostępności do wysokiej jakości mody każdemu, komu bliskie jest dobro planety, bez rezygnowania z radości wyrażania siebie, jaką dają ubrania.
Czy to misja idealna? Na pewno nie – ważne, żeby od czegoś zacząć. Notatki początkowo mogą być obszerne i nieuporządkowane, a w miarę postępu prac będziesz je ograniczać, układać i wyciągać z nich to, co jest ich sednem.
Stwórz misję firmy i zarażaj swoją pasją partnerów
Już rozumiesz, czym jest misja firmy, ale czujesz, że potrzebujesz wsparcia w jej stworzeniu? Skontaktuj się z nami i skorzystaj z naszego doświadczenia w pracy strategicznej z klientami! Umów się z nami na warsztat strategiczny i określmy misję Twojej firmy razem!
